Donatı Tahvili Nedir? Donatıyı meydana getirirken kullanılan, donatının dışında farklı nedenlerden dolayı kullanılmak durumunda kalan değişik demir çaplarında bulunan demirler için yapılan hesaplamaya “donatı tahvili” adı verilir.
Demirin çapının ve aralığının yeterli olup olmadığını anlamak için birtakım hesaplamalar yapmak gerekir. Bu durum, demirin kullanıma uygunluğunun anlaşılmasını da sağlar. Bu yazımızda inşaat işlerinde oldukça önemli olan “Donatı tahvili nedir?” sorusu üzerinde duracağız.
Donatı Tahvili Nedir?
Donatı tahvili, demir çaplarını hesaplamak için yapılır. Ancak bunun için birtakım parametreler vardır:
- Gerçekleştirilen hesapların esas olarak dayandığı husus belli bir miktardaki betonun (mesela 2 metreküp) içindeki demir aralığının üstünde ya da altında demir kullanmamak.
- Kilo hesabı yapıyorsanız ve kilo fazlası varsa bir gevreme oluşabilir. Gevreme ise şudur: Betonun ve demirin arasındaki aderansın ortadan kalkıp sıyrılmasıdır.
Donatı Tahvili Nasıl Yapılır?
Donatı tahvili yaparken kullanacağınız yeni demirlerin çapı en fazla +4 en az -4 olmak durumundadır. Mesela 20’lik demir için yapılan tahvilin sonucunda tercih edilecek demirin çapı en fazla 24 en az 16 olmalıdır. Eğer demirin çapı, +4’den fazla olur ise gevreme gerçekleşir. Bunun meydana gelmesi de hiçbir biçimde bir inşaatta istenmez.
Bir başka dikkate değer konu da donatılar arasındaki mesafe farkının bulunmasıdır. Donatı demirleri 25 cm’den fazla aralık ile atılması sağlıklı değildir. Oldukça basit bir misal ile durumu ortaya koyabiliriz: Beton içindeki donatı ağırlığını sağlamak için yapılan hesaplamalar 3 metrelik 16’lık demir, 400 cm boyunca, 20 cm ara ile atmak yerine 18’lik demir kullanmak istediğimizi düşünelim ve hesabı yapalım:
- 300 (cm cinsinden demir boyu)
- 21 (adet sayısı)
- 617 (1 metre demirin kg cinsinden ağırlığı)
- 6 ve 1.8 (cm cinsinden demir çapı)
- (300×21×1.6×1.6×0.617) / (300×1.8×1.8×0.617) = 17 adet
- 400/17 = 23.5 ara ile atılacak işlemi sağlıyor hatta 23 cm’de bir atılır.